Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Tak się kiedyś mieszkało za miastem. Drewniane chaty i dachy ze słomianej strzechy. Zobacz wiejskie chałupy na archiwalnych zdjęciach

Redakcja
Widok ogólny chaty we wsi Służewo, 1932 rok
Widok ogólny chaty we wsi Służewo, 1932 rok Narodowe Archiwum Cyfrowe
Dziś cegła, kiedyś drewno. Życie na wsi na przestrzeni lat zmieniło się, podobnie budownictwo. W XXI wieku korzystamy z dobrodziejstw technologii, innowacyjnych pokryć dachowych, stylowych dekoracji wnętrz, a jeszcze kilkadziesiąt lat temu do szczęścia wystarczyły dwie izby i prycza. Zobacz, jak wyglądały wiejskie chaty na archiwalnych zdjęciach.

Spis treści

Drewniane, pokryte strzechą chaty w ubiegłym wieku (zwłaszcza w okresie przedwojennym) kojarzyły się ze spokojnym, wiejskim życiem. Choć po wojnie zaczęło przybywać murowanych domów, wielu właścicieli zostawiało swoje miejsca zamieszkania w niezmiennej formie.

Budowa drewnianej chaty to też nie lada sztuka

Nad stawianiem domu czuwał cieśla, oknami i drzwiami zajmował się stolarz, a słomiany dach na koniec kładł dekarz.

Najniżej położone belki to podwaliny. Zazwyczaj były to zarazem najgrubsze elementy konstrukcyjne. Cieśle obrabiali je toporami „do kantu”. Najlepsze dębowe, bo najtrwalsze, a spoczywał na nich cały ciężar budynku. Łączono je w narożach na specjalne zamki. W miarę możliwości budowniczowie starali się dawać podwaliny „ciągowe”, czyli niesztukowane. Ich zewnętrzne, górne krawędzie fazowano, tzn. ścinano pod kątem 45 stopni, aby umożliwić szybsze spływanie wody deszczowej. Na podwalinach układano belki zrębu, tworząc ściany domu. Stawiano je w konstrukcji wieńcowej inaczej nazywanej zrębową albo w konstrukcji sumikowo–łątkowej, czytamy w jednej z publikacji na stronie Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu.

Dziś takie obrazki to część historii; budynki, które pozostały i utrzymały w miarę dobry stan, są chronione, często zarządzane przez skanseny. Te, które nie wytrzymały próby czasu, można podziwiać już tylko na pocztówkach.

Podróż w czasie. Współczesna wieś różni się od tej przedwojennej

Polska wieś zmieniła się, podobnie podejście do prowadzenia hodowli lub produkcji. Młodzi rolnicy stawiają na współczesne metody zarządzania, dobry sprzęt zamiast pracy ręcznej oraz wygląd gospodarstwa.

Podobnie ich domostwa nie przypominają małych chatek z lat 20. XX wieku, są to solidne konstrukcje, często urozmaicone powiewem nowoczesności, np. panelami fotowoltaicznymi na dachach. Kontrast jest widoczny, ale świadczy tylko o tym, jak ewoluowała wieś. Choć w XIX i XX wieku ludzie mieli mniej dóbr materialnych, prowadzili spokojne życie zgodne z rytmem natury. Także później, w latach PRL, mimo stopniowego wykorzystania maszyn i elektroniki, wciąż ważna była więź międzyludzka. Mieszkańcy okolicznych domostw mieli czas na wspólne rozmowy, zabawy, a także sąsiedzką pomoc.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Strefa Biznesu: Plantatorzy ostrzegają - owoce w tym roku będą droższe

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na rypin.naszemiasto.pl Nasze Miasto